ks. Bolesław Liana SChr - sylwetki zmarłych chrystusowców pracujących w Brazylii.
Pe. Boleslaw Liana SChr - perfis de padres falecidos da província Sul Americana da Sociedade de Cristo (texto em polonês e português)
+ śp. ks. Bolesław Liana
Urodził się 3 sierpnia 1935 r. w Strzeszynie k. Biecza (rzeszowskie) w rodzinie robotniczo-chłopskiej. Syn Jana i Anny. Miał ośmioro rodzeństwa. Urodził się jako ósme dziecko. W 1942 roku zaczął uczęszczać do szkoły podstawowej. Po jej ukończeniu kontynuował dalsze zgłębianie wiedzy poprzez naukę w szkole średniej. W 1953 r. zdobył dyplom ukończenia 10 klasy
8 sierpnia 1953 r. idąc za głosem powołania, wstąpił do Towarzystwa Chrystusowego. Po odbyciu nowicjatu i studiów filozoficzno-teologicznych 26 maja 1963 r. przyjął święcenia kapłańskie w katedrze poznańskiej z rąk ks. abpa Antoniego Baraniaka. Po odbyciu rocznej praktyki duszpasterskiej (Suchy Las, Gryfice, Szczecin-Zdroje) został skierowany przez przełożonych do pracy w Brazylii. 8 września 1964 r. opuścił Polskę, rozpoczynając podróż poprzez kraje europejskie.
Drogą morską dotarł 2 grudnia 1964 r. do Brazylii. Po kilku dniach pobytu w Rio de Janeiro został skierowany do Dom Feliciano. Po trzech miesiącach został mianowany kapelanem braci marystów w Mendes, koło Rio de Janeiro. Podczas 4-miesięcznego pobytu u braci uczył się języka portugalskiego. W styczniu 1965 r. został skierowany do Camaqua, gdzie pracował w seminarium Towarzystwa. Przez blisko rok czasu pełnił funkcję ekonoma wspólnoty Chrystusowców w Brazylii.
1 stycznia 1967 r. rozpoczął pracę duszpasterską w charakterze proboszcza w parafii Św. Sebastiana w Bateias. W parafii zajął się oprócz duszpasterstwa organizacją budowy domu dla sióstr zakonnych. Sprowadził do pracy parafialnej i w miejscowej szkole siostry Rodziny Maryi. Ponadto podjął się w Bateias budowy ośrodka zdrowia oraz poszerzenia szkolnictwa do ósmej klasy włącznie.
2 stycznia 1977 r. ks. Bolesław Liana TChr został przeniesiony do parafii Dobrego Pana Jezusa w Balsie Novej. Podobnie jak w Bateias, zajął się organizacją domu dla sióstr. Sprowadził do pracy w parafii i szkole siostry Rodziny Maryi. W Balsie Novej przekonywał wiele rodzin do wyrażenia zgody na sprzedaż ziemi, aby zbudowano fabrykę przeróbki kukurydzy. Aktualnie fabryka gwarantuje pracę dla dużej liczby osób z Balsy Novej i okolic, a także - poprzez płacone podatki - udziela wsparcia finansowego dla miejscowego municipium.
Po 18 latach pracy w Brazylii (w 1982 r.) po raz pierwszy udał się na wakacje do Polski.
27 czerwca 1984 r. został mianowany proboszczem kościoła Dobrego Pana Jezusa w Campo Largo. Podobnie jak w poprzednich dwóch parafiach, tak i w Campo Largo oprócz pracy duszpasterskiej zajął się budową kościołów filialnych w interiorze. Również został zbudowany pod kierownictwem ks. Bolesława Liany TChr obszerny kościół macierzysty w Campo Largo.
14 sierpnia 1988 r. ks. Bolesław Liana TChr obchodził w parafii w Campo Largo jubileusz 25-lecia kapłaństwa. W uroczystości wziął udział arcybiskup metropolita Pedro Fedalto z Kurytyby.
Należy odnotować wielki wysiłek podjęcia się przez ks. Bolesława Lianę TChr rozbudowy kościoła macierzystego w Campo Largo. W dotychczasowym kościele było 400 miejsc siedzących. Rozbudowany kościół osiągnął możliwość pomieszczenia 1.300 osób. 16 marca 1989 r. biskup Ladislau Biernaski poświęcił kamień węgielny pod budujący się kościół. 11 sierpnia 1991 r. biskup Ladislau Biernaski dokonał poświęcenia nowej świątyni. Podobnie jak w poprzednich parafiach ks. Bolesław Liana TChr przyczynił się do budowy wielu kaplic w parafii Campo Largo.
27 maja 1991 r. Rada Miejska Campo Largo podjęła decyzję o nadaniu ks. Bolesławowi Lianie TChr tytułu obywatela honorowego. Uroczystość przyznania tego tytułu odbyła się 13 września 1991 r.
Ze względu na stan zdrowia z dniem 15 września 1991 r. został zwolniony z obowiązków proboszcza w Campo Largo. Ponadto w 1992 r. decyzją Alffonso Guimaraes, prefekta Campo Largo, przedszkole miejskie w dzielnicy Jardim, Itaboa, otrzymało imię ks. Bolesława Liany (O Centro de Educacao Infantii Pe. Boleslau Liana).
W początkach 1992 r. rozpoczął pracę w Republice Południowej Afryki (początkowo Welkam). Pełnił posługę duszpasterską na rzecz Polonii i wspólnoty portugalskiej. Jednak ze względu na zmniejszającą się liczbę Polaków i Portugalczyków w Republice Południowej Afryki ks. Bolesław poprosił przełożonych o możliwość powrotu do Ameryki Południowej. Pod koniec 1994 r. udał się do Cordoby w Argentynie. W 1996 r. podczas zastępstwa w Afryce Południowej wraz z innymi księżmi uległ ciężkiemu wypadkowi drogowemu. Przez dłuższy czas przebywał w szpitalu. Kiedy po rekonwalescencji nastąpiła poprawa zdrowia, powrócił do Cordoby z chęcią dalszego służenia tamtejszym wiernym. W Cordobie ks. Bolesław kontynuował leczenie. Z początkiem lutego 1998 r. przyjechał do Brazylii. 8 lutego wziął udział w obchodach 30. rocznicy istnienia parafii Dobrego Pana Jezusa w Balsie Novej, w której przed laty pełnił posługę proboszcza. W dniach 10 i 13 lutego odwiedził Dom Prowincjalny w Kurytybie. Następnie powrócił do Argentyny. Z początkiem kwietnia bieżącego roku nastąpiło pogorszenie stanu jego zdrowia. Ks. Paweł Molewski TChr odwiózł ks. Bolesława do miejscowego szpitala. Kiedy 14 kwietnia br. w towarzystwie: ks. prof. Edwarda Janikowskiego TChr, ks. Pawła Molewskiego TChr i ks. Jerzego Sowy TChr odwiedziłem ks. Bolesława w szpitalu, był nieprzytomny. Agonia trwała przez cały czas, aż do zgonu, który nastąpił 28 maja 1998 r.
Śp. ks. Bolesław Liana TChr swoją bezpośredniością i specyficznym podejściem do ludzi zjednywał sobie sympatię wiernych. W parafiach, w których pracował pozostawił, wielu zaprzyjaźnionych ludzi. Z pewnością jego posługa Ludowi Bożemu (przez krótki czas w Polsce) przez 34 lata na emigracji przyniesie obfity owoc!
Pogrzeb śp. ks. Bolesława odbył się w Brazylii 4 czerwca br. (czwartek). O godz. 15 (czasu miejscowego) odbyła się Msza św. koncelebrowana w kościele parafialnym Dobrego Pana Jezusa w Campo Largo. Następnie ciało Zmarłego zostało przewiezione do Bateias, gdzie spoczęło na miejscowym cmentarzu obok śp. ks. Ludwika Gazdy TChr.
ks. Zdzisław Malczewski TChr
Pe. Boleslau Liana
Nasceu no dia 3 de agosto de 1935 em Strzeszyn, perto de Biecz (voivodia de Rzeszów), numa família operário-camponesa. Filho de João e Ana. Teve oito irmãos. Ele nasceu como o oitavo filho. Em 1942 começou a frequentar a escola fundamental. Após a sua conclusão prosseguiu no aprofundamento dos conhecimentos pelo estudo na escola média. Em 1953 obteve o diploma da conclusão da X série.
No dia 8 de agosto de 1953, seguindo a voz da vocação, ingressou na Sociedade de Cristo. Após a conclusão do noviciado e dos estudos de filosofia e teologia, n dia 26 de maio de 1963 foi ordenado sacerdote na catedral de Poznan pelo arcebispo Dom Antônio Baraniak. Após um ano de prática pastoral (Suchy Las, Gryfica, Szczecin-Zdrój), foi encaminhado pelos superiores ao trabalho no Brasil. No dia 8 de setembro de 1964 deixou a Polônia, iniciando a viagem pelos países europeus.
Por via marítima, no dia 2 de dezembro de 1964 chegou ao Brasil. Após alguns dias de estada no Rio de Janeiro, foi encaminhado a Dom Feliciano. Após três meses foi nomeado capelão dos irmãos maristas em Mendes, perto do Rio de Janeiro. Durante os quatro meses de permanência com os irmãos, estudou a língua portuguesa. Em janeiro de 1965 foi encaminhado a Camaquã, onde trabalhou no seminário da Sociedade. Por quase um ano exerceu a função de ecônomo da Sociedade de Cristo no Brasil.
No dia 1 de janeiro de 1967 iniciou o trabalho na qualidade de cura da paróquia de S. Sebastião em Bateias. Nessa paróquia, além da pastoral, cuidou da construção de uma casa para as irmãs religiosas. Trouxe para trabalharem na paróquia, na escola local, as Irmãs da Sagrada Família. Além disso, empreendeu em Bateias a construção de um centro de saúde e a ampliação dos estudos na escola até a oitava série.
No dia 2 de janeiro de 1977 o Pe. Boleslau Liana foi transferido à paróquia de Bom Jesus em Balsa Nova. Da mesma forma que em Bageias, promoveu a organização de uma casa para as irmãs. Trouxe para trabalharem na paróquia e na escola as Irmãs da Sagrada Família. Em Balsa Nova convenceu muitas famílias a concordarem com a venda de suas terras para a construção de uma fábrica de farinha de milho. Atualmente essa fábrica garante o trabalho a um grande número de pessoas de Balsa Nova e da região, bem como – pelo pagamento de impostos – proporciona apoio financeiro ao município local.
Após 18 anos de trabalho no Brasil, em 1982 foi passar férias na Polônia pela primeira vez.
No dia 27 de junho de 1984 foi nomeado pároco da igreja de Bom Jesus em Campo Largo. Da mesma forma que nas duas paróquias precedentes, também em Campo Largo, além do trabalho pastoral, cuidou da construção de igrejas filiais no interior. Foi também construída, sob a sua supervisão, uma ampla igreja matriz em Campo Largo.
No dia 14 de agosto de 1988 o Pe. Boleslau comemorou na paróquia de Camçpo Largo o jubileu dos 25 anos de sacerdócio. Participou da solenidade o arcebispo metropolitano de Curitiba Dom Pedro Fedalto.
É preciso registrar o grande evento da ampliação da igreja matriz em Campo Largo, empreendida pelo Pe. Boleslau Liana. Na igreja existente havia 400 lugares sentados. A igreja ampliada ampliou essa capacidade para 1.300 pessoas. No dia 16 de março de 1989 o bispo Dom Ladislau Biernaski benzeu a pedra fundamental para a construção. No dia 11 de agosto de 1991 o esmo bispo realizou a bênção do novo santuário. Das mesma forma que nas paróquias precedentes, o Pe. Boleslau contribuiu para a construção de muitas capelas na paróquia de Campo Largo.
No dia 27 de maio de 1991 a câmara municipal de Campo Largo decidiu outorgar ao Pe. Boleslau Liana o título de cidadão horário. A solenidade da entrega desse título realizou-se no dia 13 de setembro de 1991.
Em razão do estado de saúde, a partir do dia 15 de setembro de 1991 o Pe. Liana foi dispensado das obrigações de pároco em Campo Largo. Além disso, em 1992, por decisão do prefeito da cidade Afonso Guimarães, a pré-escola municipal no bairro Jardim Itaboá recebeu o nome de Centro de Educação Infantil Pe. Boleslau Liana.
No início de 1992 iniciou o trabalho na África do Sul (inicialmente em Welkam). Exerceu o ministério sacerdotal em prol da comunidade polônica e portuguesa. No entanto, diante do número decrescente dos poloneses e portugueses na África do Sul, o Pe. Boleslau pediu aos superiores para voltar à América do Sul. No final de 1994 viajou a Córdoba, na Argentina. Em 1996, enquanto trabalhava como substituto na África do Sul, juntamente com outros padres sofreu um grave acidente de trânsito. Por algum temo permaneceu no hospital. Quando após a convalescença ocorreu a melhora da saúde, voltou a Córdoba com o propósito de continuar a servir aos fiéis daquele lugar. Em Córdoba o Pe. Boleslau continuou o tratamento.
No iníciode 1998 veio ao Brasil. No dia 8 de fevereiro participou das comemorações dos 30 anos de existência da paróquia do Senhor Bom Jesus em Balsa Nova, na qual anos antes havia sido pároco. Nos dias 10 e 13 de fevereiro visitou a Casa Provincial em Curitiba. A seguir voltou à Argentina. No início de abril deste ano ocorreu uma piora no seu estado de saúde. O Pe. Paulo Molewski SChr levou o Pe. Boleslau ao hospital local. Quando no dia 14 de abril, em companhia dos padres Eduardo Janikowski, Paulo Molewski e Jorge Sowa, visitei o Pe. Boleslau no hospital, ele estava inconsciente. A agonia perdurou o tempo todo, até a morte, que ocorreu no dia 28 de maio de 1998.
Pela sua franqueza e sua forma específica de tratamento das pessoas o falecido Pe. Boleslau Liana conquistava a simpatia dos fiéis. Nas paróquias em que trabalhou deixou muitas pessoas amigas. Com certeza o seu serviço ao Povo de Deus, por um breve período de tempo na Polônia e por 34 anos no exterior, trará abundantes frutos.
O sepultamento do Pe. Boleslau realizou-se no Brasil no dia 4 de junho (quinta-feira). Às 15 horas foi celebrada a santa Missa concelebrada na igreja paroquial do Senhor Bom Jesus em Campo Largo. A seguir o corpo do falecido foi transportado a Bageias, onde descanso no cemitério local ao lado do falecido Pe. Luis Gazda SChr.
Pe. Zdzislaw Malczewski SChr
