Inauguracja Katedry Cypriana Norwida
Rektor Polskiej Misji Katolickiej ks. dr Zdzislaw Malczewski S.Chr dzieli sie wrazeniami z inauguracji Katedry Cypriana Norwida w Instytucie Literatury na Uniwersytecie w stolecznej Brasilii
Z pewnością dzień 27 kwietnia 2011 r. przejdzie do historii kontaktów intelektualnych pomiędzy Polską, a Brazylią. Tego dnia w prestiżowej uczelni tego kraju została uroczyście inaugurowana katedra Cypriana Norwida, która działać będzie w ramach Instytutu Literatury. W audytorium Instytutu Nauk Biologicznych miała miejsce wspomniana uroczystość, która zgromadziła przedstawicieli uczelni, korpusu dyplomatycznego z ambasadorem Polski Jackiem Junosza Kisielewskim na czele, oraz studentów. Otwarcie uroczystości nastąpiło o godz. 15,oo. Zgodnie z brazylijskim zwyczajem, odpowiedzialny za ceremoniał tego wydarzenia, zaprosił wybrane osoby do zajęcia miejsca przy stole prezydialnym: prof. Henryka Siewierskiego – profesora tytularnego tej uczelni; ks. Zdzisława Malczewskiego TChr – specjalnie przybyłego na tę uroczystość z Kurytyby stolicy parańskiej; ambasadora Polski Jacka Junosza Kisielewskiego; prof. Annę Flávia Barros – dyrektor asesorów ds. międzynarodowych Uniwersytetu, która reprezentowała rektora tej uczelni prof. José Geraldo de Sousa Junior.
Nowa katedra tej uczelni będzie miała na celu promocję dialogu i poznania kultury Polski i Brazylii. Otwarcie katedry Cypriana Norwida jest owocem starań i zabiegów prof. Henryka Siewierskiego, nauczyciela akademickiego tej uczelni. Również ambasador RP w Brazylii prof. dr hab. Jacek Junosza Kisielewski włączył się aktywnie w realizację tego ważnego dla naszych krajów zamierzenia. Ambasada naszego kraju będzie wspierać działalność nowej Katedry. W inauguracji katedry wzięło udział ponad 50 osób.
Ceremonię inauguracji otworzyli studenci uczący się języka polskiego (grupa 1 i 2) śpiewem tradycyjnej piosenki „Czerwone jabłuszko”. Od kilku lat kurs języka polskiego na tej stołecznej uczelni prowadzi mgr Małgorzata Siewierska. To właśnie lektorka kursu języka polskiego nauczyła swoich studentów śpiewać tę piosenkę. Można było zauważyć duże zaangażowanie młodych Brazylijczyków w śpiew tej piosenki przy akompaniamencie instrumentu muzycznego.
Po wystąpieniu studentów zabrał głos prof. Henryk Siewierski, pracujący na tej uczelni już od 25 lat. Pełnił na Uniwersytecie kilka ważnych funkcji. Między innymi był dyrektorem Instytutu Literatury, dyrektorem wydawnictwa uniwersyteckiego. W swoim wystąpieniu zarysował historię polskich dzieł literackich tłumaczonych na język portugalski oraz zarysował perspektywy stojące przed tą nową jednostką uczelnianą, jaką jest powołana do życia Katedra Cypriana Norwida.
Następnie poproszono ks. Zdzisława Malczewskiego TChr o zabranie głosu. Rektor PMK w Brazylii i redaktor czasopisma „Polonicus” - poświęconego refleksji Brazylia – Polska, zaprezentował sylwetkę patrona nowej katedry, wyraził radość w imieniu brazylijskiej społeczności polonijnej z faktu powstania w stolicy tego kraju katedry, gdzie Brazylijczycy będą mogli poznawać bogactwo polskiej literatury, a w szczególności Cypriana Norwida. Wyraził nadzieję, że dzięki wysiłkom intelektualnym podejmowanym na tej uczelni Brazylia będzie stawała się bliższa Polsce. Podobnie, jak studia na uczelniach w dalekiej Polsce, poświęcone problematyce brazylijskiej zbliżają Polaków i nasz kraj do Brazylii.
Ambasador RP w tym kraju prof. dr hab. Jacek Junosza Kisielewski mówiąc o różnorodnych kontaktach, jakie istnieją pomiędzy naszymi krajami, zauważył, że kontakty naukowe są jeszcze zbyt małe. Według ambasadora, właśnie dzięki wspólnym poszukiwaniom naukowym możemy się poznawać coraz lepiej i zbliżać coraz bardziej do siebie także nasze kraje.
Z kolei zabrała głos prof. Ana Flávia Barros - reprezentująca rektora tej uczelni. Według przedstawicielki Uniwersytetu inicjatywa powołania katedry Cypriana Norwida będzie ułatwiała większą wymianę naukową z uczelniami w Polsce, szczególnie z Uniwersytetem Warszawskim i Uniwersytetem Jagiellońskim. Nowa katedra jest nowym krokiem ku większemu umiędzynarodowieniu Uniwersytetu w Brasílii.
Kolejnym punktem programu była promocja czasopisma „Poesia Sempre” (poezja zawsze) wydawanego przez Bibliotekę Narodową w Rio de Janeiro. Numer 30 tego czasopisma został poświęcony polskiej poezji. W numerze można spotkać artykuł poświęcony Witoldowi Gombrowiczowi. Zaprezentowano także przetłumaczoną na portugalski poezję: Aleksandra Wata, Czesława Miłosza, Tadeusza Różewicza, Tymoteusza Karpowicza, Mirona Białoszewskiego, Wiesławy Szymborskiej, Zbigniewa Herberta, Stanisława Grochowiaka, Adama Zagajewskiego, Stanisława Barańczaka.
Prof. Henryk Siewierski potrafił zebrać przedstawicieli śmietanki literackiej brazylijskiej stolicy, którzy prezentowali wiersze polskich poetów. Oto oni: Dora Duarte, Fernando Dusi, José Santiago Naud, Nicolas Behr (jego matka jest polskiego pochodzenia).
Po wystąpieniach tych osobistości brazylijskiego pióra dokonano losowania wśród zebranych w audytorium czasopisma „Poesia Sempre”.
Uroczystość inauguracyjna katedry Cypriana Norwida ukoronowana została koktajlem, podczas którego przy lampce wina, czy szklance tropikalnego soku mogliśmy prowadzić ciekawe konwersacje z interesującymi osobami: przedstawicielami świata nauki, literatury, dyplomacji….
Gwoli przypomnienia… W 2009 r. rozpoczęła działalność pierwsza polonistyka na kontynencie latynoamerykańskim. Mam tutaj na myśli katedrę języka i literatury polskiej, która powstała na Parańskim Uniwersytecie Federalnym (UFPR) w Kurytybie. Obecnie miałem przywilej bycia naocznym świadkiem inauguracji następnej polskiej katedry na kolejnej prestiżowej uczelni brazylijskiej. Tym razem w stołecznej Brasílii. Następnego dnia po uroczystości otwarcia katedry Cypriana Norwida w stolicy tego kraju wracałem samolotem do Kurytyby. Podczas podróży przesuwały się przed oczyma mojej wyobraźni nie tylko osobistości biorące udział w tym ważnym wydarzeniu, ale szczególnie kilku studentów, z którymi rozmawiałem przy lampce wina. Kilku tych młodych ludzi z dumą przyznawało się do swoich polskich korzeni. Jak trafili do nowoczesnej stolicy Brazylii, to już oddzielny problem. Ważne, że uczą się języka swoich przodków, a wraz z wczorajszym otwarciem katedry Cypriana Norwida, będą mogli poznawać piękno polskiej literatury. Jestem przekonany, że wysiłek, zabieganie, czas, jaki włożyło kilka osób po to, aby na uczelni brazylijskiej i to w samej jej stolicy była polska katedra, będzie przynosić odpowiednie owoce dla dobra naszych zaprzyjaźnionych krajów, wzajemnego zbliżania i poznawania się!
Ks. Zdzisław Malczewski TChr
Kurytyba, 28 kwietnia 2011.
